
Quy trình các bước thực hiện thủ tục xuất khẩu tổ yến cần chú ý những vấn đề gì?
- Admin Finlogistics
- 14/07/2024
Việc nắm rõ thủ tục xuất khẩu tổ yến là điều cần thiết để bảo đảm quy trình xuất hàng hóa ra thị trường nước ngoài được diễn ra suôn sẻ và hiệu quả. Công việc này đòi hỏi các bước hoàn tất giấy tờ, thủ tục Hải Quan và chi phí vận chuyển, nhằm đưa hàng của bạn đến các thị trường uy tín toàn cầu, đặc biệt là Trung Quốc. Vậy cần chú ý những gì khi xuất khẩu mặt hàng tổ yến? Hãy cùng Finlogistics giải đáp thắc mắc này qua bài viết dưới đây nhé.

Tổ yến (yến sào) là một món ăn quý giá và đắt đỏ, được xem là một trong những loại thực phẩm cao cấp hàng đầu
Thủ tục xuất khẩu tổ yến dựa trên những cơ sơ pháp lý nào?
Quy trình các bước làm thủ tục xuất khẩu tổ yến từ Việt Nam đi quốc tế được quy định dựa trên một số Thông tư, Nghị định pháp luật dưới đây:
- Luật An toàn thực phẩm năm 2010: quy định chi tiết về việc quản lý Vệ sinh An toàn thực phẩm và trách nhiệm của các Cơ quan Nhà nước, các cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh mặt hàng thực phẩm
- Nghị định số 38/2012/NĐ-CP, được thay thế bởi Luật Thú y năm 2015: quy định chi tiết việc thi hành một số điều nằm trong Luật thú y
- Thông tư số 25/2016/TT-BNNPTNT: quy định cụ thể về việc kiểm dịch động vật và những sản phẩm từ động vật trên cạn, bao gồm thủ tục và hồ sơ kiểm dịch đối với tổ yến xuất khẩu
- Thông tư số 52/2015/TT-BYT: quy định về việc Kiểm tra Nhà nước về Vệ sinh An toàn thực phẩm và thủ tục cấp giấy Chứng nhận đối với các loại thực phẩm nhập khẩu
- Nghị định số 15/2018/NĐ-CP: quy định chi tiết việc thi hành một số điều nằm trong Luật An toàn thực phẩm, trong đó bao gồm thủ tục tự Công bố sản phẩm và những yêu cầu về Vệ sinh An toàn thực phẩm
- Thông tư số 04/2024/TT-BNNPTNT: bổ sung & sửa đổi một số điều cho các Thông tư quy định về việc kiểm dịch động vật và những sản phẩm từ động vật trên cạn, bao gồm cả mặt hàng tổ yến chưa chế biến
- Nghị định thư về các yêu cầu kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với mặt hàng tổ yến xuất sang Trung Quốc: Văn bản quan trọng nhất đối với các cơ sở kinh doanh muốn làm thủ tục xuất khẩu tổ yến chính ngạch đi Trung Quốc, bao gồm: đăng ký mã số nhà nuôi yến, cơ sở chế biến, những chỉ tiêu kiểm dịch, kiểm tra An toàn thực phẩm,…
Tổ yến xuất khẩu được xếp vào nhóm sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, nên bắt buộc phải đăng ký làm Chứng nhận kiểm dịch động vật (Health Certificate – HC) nhằm chứng minh sản phẩm không mang mầm bệnh. Kết quả kiểm nghiệm cần cho thấy sản phẩm không bị nhiễm những mầm bệnh nguy hiểm như: Virus cúm gia cầm, Virus Newcastle,… cùng một số chỉ tiêu vi sinh vật khác (theo yêu cầu của quốc gia nhập khẩu).
Ngoài ra, cơ sở kinh doanh còn phải thực hiện thủ tục tự Công bố chất lượng sản phẩm tại Cơ quan quản lý An toàn thực phẩm cấp tỉnh, do tổ yến là thực phẩm tiêu dùng trực tiếp, cần đảm bảo an toàn tuyệt đối. Nhiều thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc, yêu cầu tổ yến xuất khẩu phải được truy xuất nguồn gốc từ nhà nuôi yến cho đến cơ sở chế biến. Điều này nhằm mục đích đảm bảo tính minh bạch và chất lượng của sản phẩm.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu yêu cầu khắt khe hàng đầu về sản phẩm tổ yến. Các nhà nuôi yến và cơ sở chế biến cần phải được Tổng cục Hải Quan của Trung Quốc (GACC) cấp mã số đăng ký, dựa theo Nghị định thư đã ký kết. Tổ yến sẽ không thể xuất khẩu chính ngạch sang đất nước tỷ dân, nếu không có mã số này.

Các cơ sở kinh doanh, sản xuất và xuất khẩu tổ yếu đều cần phải đăng ký kiểm dịch động vật và tự Công bố sản phẩm
Mã HS code tổ yến và thuế suất xuất khẩu chi tiết
Các cơ sở kinh doanh muốn xuất khẩu cần xác định rõ mã HS code tổ yến, trước khi bắt đầu các bước xử lý chứng từ, giấy tờ và thông quan hàng hóa qua Hải Quan.
#Mã HS code
Nhằm bảo đảm tính chính xác tuyệt đối, doanh nghiệp của bạn nên xác định rõ ràng tình trạng và thành phần của sản phẩm, sau đó tham khảo mã HS code tổ yến từ các chuyên gia trong ngành hoặc tự tra cứu Biểu mẫu mã HS chính thức. Dưới đây là bảng HS code phổ biến của các loại tổ yến mà bạn đọc có thể tham khảo qua:
MÃ HS CODE MÔ TẢ SẢN PHẨM CHƯƠNG 04 SẢN PHẨM BƠ SỮA; TRỨNG CHIM VÀ TRỨNG GIA CẦM; MẬT ONG TỰ NHIÊN; SẢN PHẨM ĂN ĐƯỢC GỐC ĐỘNG VẬT, CHƯA ĐƯỢC CHI TIẾT HOẶC GHI Ở NƠI KHÁC Nhóm 0410 Sản phẩm ăn được gốc động vật, chưa được chi tiết hoặc ghi ở nơi khác - - 0410.00.10 Tổ yến (yến sào)
#Thuế xuất khẩu
Theo Biểu thuế xuất nhập khẩu hiện hành cùng quy định pháp luật Việt Nam, tổ yến không nằm trong Danh mục các mặt hàng phải chịu thuế xuất khẩu. Vì vậy, mức thuế đối với tổ yến xuất khẩu là 0%. Ngoài ra, mặc dù là một loại hàng hóa xuất khẩu, nhưng tổ yến cũng được áp dụng mức thuế giá trị gia tăng (VAT) ưu đãi là 0%. Điều này phù hợp đối với những Chính sách khuyến khích xuất khẩu của Nhà nước.

Khi xuất khẩu tổ yến, doanh nghiệp cần chú ý chọn chính xác mã HS để tránh nộp sai thuế phí
Các loại tài liệu cần chuẩn bị khi làm thủ tục xuất khẩu tổ yến
Trước khi tiến hành quy trình thủ tục xuất khẩu tổ yến, các cở sở kinh doanh cần phải chuẩn bị đầy đủ và kỹ lưỡng những bộ tài liệu quan trọng dưới đây:
#Hồ sơ đăng ký Kiểm dịch động vật
Tổ yến là sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, do đó, các cơ sở kinh doanh muốn xuất khẩu bắt buộc phải làm thủ tục kiểm dịch động vật nhằm bảo đảm an toàn vệ sinh thú y. Hồ sơ xin cấp giấy Chứng nhận kiểm dịch động vật (Health Certificate) đối với mặt hàng tổ yến xuất khẩu bao gồm:
- Giấy đăng ký kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật xuất khẩu (theo mẫu tại Thông tư số 25/2016/TT-BNNPTNT)
- Giấy phép đăng ký kinh doanh (bản sao có chứng thực hoặc bản sao có xác nhận của doanh nghiệp)
- Giấy chứng nhận cơ sở kinh doanh đạt đủ điều kiện Vệ sinh An toàn thực phẩm hoặc Chứng nhận tương đương (còn hiệu lực) như: HACCP, GMP, BRC, ISO 22000, FSSC 22000,...
- Phiếu kết quả kiểm nghiệm tổ yến xuất khẩu, đáp ứng quy định của Việt Nam và quốc gia nhập khẩu (phải còn giá trị trong vòng 06 tháng)
- Mẫu nhãn dán thực tế của sản phẩm (được thiết kế và in ấn theo đúng quy định pháp luật)
- Hợp đồng gia công (nếu cơ sở kinh doanh thuê đơn vị khác gia công & chế biến sản phẩm)
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ, cơ sở kinh doanh nộp hồ sơ tại Cục Thú y hoặc các Cơ quan quản lý chuyên ngành thú y cấp tỉnh/thành phố. Dựa vào bộ hồ sơ và kết quả kiểm tra thực tế, Cục Thú y sẽ cấp giấy Chứng nhận kiểm dịch động vật cho lô hàng tổ yến xuất khẩu.

Hướng dẫn chi tiết các bước đăng ký Kiểm dịch động vật cho mặt hàng tổ yến
#Hồ sợ tự Công bố chất lượng sản phẩm
Tự Công bố chất lượng sản phẩm là một trong những thủ tục bắt buộc khi làm thủ tục xuất khẩu tổ yến. Theo đó, các chứng từ liên quan đến việc tự Công bố sản phẩm tổ yến đều dựa theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, bao gồm:
- Bản tự Công bố chất lượng sản phẩm tổ yến (theo mẫu tại Phụ lục 1, Nghị định số 15)
- Giấy Chứng nhận đăng ký kinh doanh (bản sao có chứng thực hoặc bản sao có xác nhận của doanh nghiệp)
- Phiếu kết quả Kiểm nghiệm tổ yến xuất khẩu của cơ sở kiểm nghiệm được công nhận hoặc chỉ định (còn giá trị trong vòng 12 tháng, tính tới ngày nộp hồ sơ)
- Giấy Chứng nhận cơ sở đạt đủ điều kiện Vệ sinh An toàn thực phẩm (đối với cơ sở sản xuất, chế biến và đóng gói)
- Mẫu nhãn dán sản phẩm thực tế hoặc bản dự thảo (được thiết kế và in ấn theo đúng quy định pháp luật)
Bộ hồ sơ này sẽ được cơ sở kinh doanh nộp trực tuyến qua Hệ thống quản lý An toàn thực phẩm hoặc nộp trực tiếp tại Cơ quan quản lý An toàn thực phẩm cấp tỉnh/thành phố. Sau khi nộp, cơ sở kinh doanh sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về tính chính xác và an toàn của sản phẩm tổ yến xuất khẩu đã tự Công bố.

Hướng dẫn chi tiết các bước tự Công bố chất lượng sản phẩm cho mặt hàng tổ yến
Thủ tục xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc bao gồm những bước nào?
Các bước làm thủ tục xuất khẩu tổ yến sang thị trường Trung Quốc vô cùng khắt khe và chi tiết, đòi hỏi các cơ sở kinh doanh phải tuân thủ nghiêm ngặt theo Nghị định thư đã ký kết giữa hai nước, liên quan đến các yêu cầu kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với mặt hàng tổ yến. Dưới đây là từng bước thực hiện chi tiết để xuất khẩu tổ yến chính ngạch:
#Đăng ký & cấp mã số cho cơ sở sản xuất
Đây là bước đặc biệt và quan trọng nhất, bắt buộc cơ sở kinh doanh phải thực hiện trước khi tiến hành các bước xuất khẩu, cụ thể:
- Đăng ký nhà nuôi yến & cơ sở chế biến: Cơ sở kinh doanh cần phải đăng ký thông tin nhà nuôi yến, cơ sở chế biến và đóng gói tổ yến với Cục Thú y Việt Nam
- Hải Quan Trung Quốc phê duyệt: Cục Thú y sẽ tiến hành kiểm tra và lập Danh sách sản phẩm tổ yến xuất khẩu để gửi cho Tổng cục Hải Quan Trung Quốc (GACC) đánh giá, xem xét và phê duyệt
- Cấp phép mã số: Sau khi được GACC phê duyệt, nhà nuôi yến và cơ sở chế biến sẽ được cấp một mã số đăng ký xuất khẩu DUY NHẤT. Đây sẽ là mã số bắt buộc cần phải có trên bao bì sản phẩm khi xuất khẩu đi Trung Quốc
#Bảo đảm ATTP & truy xuất nguồn gốc
Toàn bộ quy trình từ thu hoạch cho đến chế biến tổ yến xuất khẩu bắt buộc phải đáp ứng những tiêu chuẩn về Vệ sinh, An toàn thực phẩm ở mức cao nhất.
- Chứng nhận An toàn thực phẩm: Cơ sở kinh doanh cần phải có giấy Chứng nhận cơ sở đạt đủ điều kiện An toàn thực phẩm do Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tại Việt Nam cấp phép hoặc một số Chứng nhận quốc tế khác tương đương như: HACCP, ISO 22000, GMP, BRC,…
- Hồ sơ truy xuất nguồn gốc: Cơ sở kinh doanh phải thiết lập và duy trì Hệ thống truy xuất nguồn gốc rõ ràng, nhằm bảo đảm có thể theo dõi được tổ yến từ nhà nuôi yến được cấp mã số, cho đến lô hàng xuất khẩu cuối cùng
- Kiểm nghiệm sản phẩm: Tổ yến xuất khẩu cần phải được kiểm nghiệm và đạt những tiêu chí về An toàn thực phẩm, ví dụ: giới hạn Nitrit, nhôm, kim loại nặng dư lượng và một số chỉ tiêu vi sinh vật theo yêu cầu từ phía Trung Quốc
#Xử lý thủ tục Kiểm dịch động vật
Đây chính là quy định bắt buộc khi làm thủ tục xuất khẩu tổ yến qua Trung Quốc, nhằm mục đích cho cơ sở kinh doanh lấy được giấy Chứng nhận kiểm dịch động vật (Health Certificate).
- Đăng ký kiểm dịch: Cơ sở kinh doanh nộp đơn đăng ký Kiểm dịch tại Cục Thú y trước khi tiến hành xuất khẩu
- Lấy mẫu và kiểm tra: Cơ quan thú y sẽ đến tận cơ sở kinh doanh để kiểm tra thực tế lô hàng và lấy mẫu xét nghiệm một vài chỉ tiêu dịch bệnh nguy hiểm như: Virus cúm gia cầm, Virus Newcastle,… theo yêu cầu của Nghị định thư hai nước
- Cấp Giấy chứng nhận HC: Khi lô hàng đã đạt yêu cầu, Cục Thú y sẽ cấp giấy Chứng nhận kiểm dịch động vật nhằm thông quan hàng hóa tại cảng nhập khẩu
#Nhãn dán hàng hóa & bao bì sản phẩm
- Nhãn phụ tiếng Trung: Tất cả bao bì của sản phẩm tổ yến xuất khẩu đều phải có nhãn phụ viết bằng tiếng Trung, ghi rõ những thông tin bắt buộc theo quy định của GACC, ví dụ: tên sản phẩm, tên & địa chỉ của nhà sản xuất, mã số đăng ký của nhà nuôi yến và cơ sở chế biến, hướng dẫn sử dụng, ngày tháng sản xuất, hạn sử dụng, thông tin truy xuất nguồn gốc,…
- Mã số GACC: Bắt buộc phải thể hiện mã số đăng ký đã được GACC cấp phép ở trên toàn bộ bao bì sản phẩm

Các sản phẩm tổ yến xuất sang thị trường Trung Quốc cần phải được sự cho phép của Tổng cục Hải Quan nước bạn
#Chuẩn bị hồ sơ khai báo Hải Quan
Sau khi hoàn tất các bước thủ tục ở trên, cơ sở kinh doanh cần chuẩn bị bộ hồ sơ thông quan Hải Quan như sau:
- Tờ khai Hải Quan xuất khẩu tổ yến
- Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
- Vận tải đơn (Bill of Lading – B/L)
- Phiếu đóng gói lô hàng (Packing List – P/L)
- Bản tự công bố sản phẩm, cam kết về chất lượng và an toàn của sản phẩm
- Giấy Chứng nhận cơ sở sản xuất đạt đủ điều kiện Vệ sinh An toàn thực phẩm
- Giấy Chứng nhận Kiểm dịch động vật (Health Certificate – HC)
- Giấy Chứng nhận xuất xứ (C/O) chứng minh tổ yến được sản xuất tại Việt Nam
Quá trình làm thủ tục xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc vô cùng chặt chẽ và phức tạp. Do đó, để đảm bảo thành công, doanh nghiệp của bạn nên tìm hiểu kỹ lưỡng nội dung, yêu cầu trong Nghị định thư hai nước và làm việc với những đơn vị tư vấn có kinh nghiệm như Finlogistics để được hỗ trợ chuyên sâu hơn.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu quy trình thực hiện thủ tục nhập khẩu yến sào về Việt Nam
Lời kết
Trên đây là tất tần tật những nội dung hữu ích nhất dành cho các cơ sở kinh doanh mong muốn thực hiện thủ tục xuất khẩu tổ yến ra nước ngoài, nhất là thị trường Trung Quốc. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì hoặc nhu cầu hỗ trợ, bạn hay gọi điện ngay cho Finlogistics qua thông tin Hotline/Email/Zalo bên dưới để được giúp đỡ. Đội ngũ chuyên viên của chúng tôi với nhiều năm kinh nghiệm trong việc xử lý hàng hóa, sẽ giải quyết giúp bạn mọi vướng mắc cần thiết.
Finlogistics
Thông tin liên hệ:
- Hotline: 0243.68.55555
- Phone/Zalo: 0963.126.995 (Mrs. Loan)
- Email: info@fingroup.vn